Celina M. Turchi: Người truy tìm Zika
Nhân vật thứ năm trong danh sách 10 nhà khoa học xuất sắc năm 2016 do Nature bình chọn là Celina M. Turchi, bác sỹ khám phá bí ẩn y học ở khu vực đông bắc Brazil.
Nỗi khiếp sợ về virus Zika trải rộng khắp toàn cầu năm 2016, và Brazil là tâm dịch bệnh, nơi dịch xuất hiện đầu tiên ở châu Mỹ. Một số nhà nghiên cứu kêu gọi hoãn Olympic Games diễn ra tại Rio de Janeiro vào tháng 8/2016. Bất chấp hiểm nguy của bệnh dịch, Celina Maria Turchi Martelli đã có mặt ở tuyến đầu đông bắc Brazil để tìm ra bí ẩn y học tại đây.
Kể từ tháng 9/2015, cuộc sống của Turchi, bác sỹ và và chuyên gia về bệnh truyền nhiễm làm việc tại Trung tâm nghiên cứu Aggeu Magalhães ở Recife, bị đảo lộn vì virus Zika. Khi Bộ trưởng Bộ Y tế giao nhiệm vụ điều tra về hiện tượng gia tăng số lượng trẻ sinh ra mới chứng đầu và não nhỏ, một đặc điểm mà sau được biết đến với tên gọi bệnh đầu nhỏ, Turchi nhanh chóng nhận ra, Brazil đang phải đối mặt với tình trạng khẩn cấp về y tế công cộng. Bà cho biết, “là một nhà dịch tễ học, tôi còn nhận thấy sự bùng phát dịch bệnh đầu nhỏ ở trẻ sơ sinh không còn là cơn ác mộng của riêng mình”.
Turchi ngay lập tức đã liên hệ với các nhà khoa học trên khắp toàn cầu để mời họ giúp đỡ, đồng thời thành lập một nhóm đặc biệt gồm các nhà dịch tễ học, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm, bác sỹ nhi, nhà thần kinh học và nhà sinh học sinh sản. Turchi cho biết, thách thức rất lớn: không có phòng thí nghiệm dành để kiểm tra các thử nghiệm virus Zika và chưa có sự đồng thuận trong định nghĩa bệnh đầu nhỏ. Nhưng những nỗ lực đã được đền đáp, Turchi và đồng nghiệp của bà đã thu thập được đủ bằng chứng để chứng minh sự liên hệ giữa điều kiện và tình trạng nhiễm virus Zika trong ba tháng đầu thai kỳ.
Turchi cho biết, hiện vẫn chưa có biện pháp hữu hiệu nào để đối phó dịch bệnh. Zika đã lan rộng khắp châu Mỹ thì số lượng ca bệnh đầu nhỏ bên ngoài phạm vi đông bắc Brazil vẫn chưa được dập tắt. Turchi và đồng nghiệp trong tổ công tác đang nỗ lực tìm hiểu nguyên nhân của bệnh dịch. Dù vào tận các bệnh viện của Recife để điều tra nhưng công việc của họ vẫn chưa tiến triển “do chưa có cuốn sách chuyên khảo nào hướng dẫn”. Vì vậy Turchi và nhóm công tác của bà đang soạn một cuốn sách hướng dẫn về bệnh dịch cho các đồng nghiệp tham khảo.
Thanh Nhàn dịch
Nguồn: http://www.nature.com/news/nature-s-10-1.21157
