Khám phá bí ẩn về bệnh tiểu đường loại 2

Trong hơn 30 năm qua, các nhà khoa học đã từng cố gắng khám phá bí ẩn về cách một phân tử quan trọng về mặt sinh học có khả năng tự tập hợp thành một thành phân giống protein là amyloid. Người ta cho là nó đóng một vài trò quan trọng trong bệnh tiểu đường loại 2 - một căn bệnh ảnh hưởng đến khoảng 300 triệu người trên khắp thế giới.

Doctor checking blood sugar level with glucometer. Treatment of diabetes concept.

Một nhóm các nhà khoa học tại trường đại học Leeds lần đầu tiên đã có thể nhận diện được những thay đổi từng bước trong phân tử được gọi là amyloid polypeptide, hay hIAPP, khi nó thay đổi thành amyloid.

Họ đã khám phá ra những hợp chất mới có khả năng làm tăng tốc hoặc làm chậm đi quá trình này.

Ở người khỏe mạnh, hIAPP được tiết ra từ những “hòn đảo” trong tuyến tụy bên cạnh hormone insulin. Nó giúp điều chỉnh các mức đường huyết và lượng thực phẩm trong dạ dày. Khi hIAPP gặp trục trặc, nó hình thành những cụm vật chất giống protein được gọi là amyloid fibrils có thể làm tê liệt các đảo tạo insulin trong tuyến tụy.

Quá trình phát triển của amyloid fibrils được quan sát ở người mắc tiểu đường loại 2, dẫu cơ chế chính xác về cách nó được kích hoạt vẫn còn chưa được biết rõ.

Nghiên cứu này được xuất bản trên Nature Communications “Tuning the rate of aggregation of hIAPP into amyloid using small-molecule modulators of assembly”.

Bài báo không chỉ miêu tả những thay đổi phức tạp ở cấp độ phân tử được quan sát trong các phân tử hIAPP khi chúng chuyển thành amyloid fibrils mà còn đề cập đến khám phá: các nhà khoa học cho biết họ đã tìm thấy hai hợp chất mới, được miêu tả như các bộ điều biến phân tử có thể kiểm soát quá trình này, trong đó một bộ làm tăng tốc độ chuyển đổi, bộ còn lại trì hoãn nó.

Các bộ điều biến phân tử này có thể được sử dụng như “những công cụ hóa học” để giúp các nhá khoa học  tìm hiểu con đường amyloid fibrils tăng trưởng và tại sao chúng lại trở nên độc hại và độc hại như thế nào?

Đáng chú ý, chúng đưa ra “những điểm khởi đầu” cho sự phát triển của các loại thuốc có thể kìm chân hoặc kiểm soát sự hình thành amyloid fibrils và giúp thúc đẩy những con đường điều trị bệnh tiểu đường loại 2.

Sheena Radford, giáo sư Lý sinh tại Trung tâm Sinh học phân tử cấu trúc Astbury tại Leeds là người cố vấn cho quá trình thực hiện nghiên cứu, cho rằng “Đây là một bước đi lớn và thú vị trong cuộc khám phá của chúng ta để có thêm hiểu biết và điều trị bệnh tiểu đường, qua đó giải quyết một vấn đề sức khỏe quan trọng đang ngày một gia tăng”.

“Các hợp chất mà chúng tôi khám phá là bước đi đầu tiên và quan trọng hướng về can thiệp phân tử nhỏ trong một căn bệnh đã làm nhiều thế hệ các nhà khoa học băn khoăn”.

Nhóm nghiên cứu đã xem xét việc hIAPP được tìm thấy phổ biến trong dân số và phát hiện ra một biến thể hiếm gặp ở những người có đột biến di truyền S20G có thể khiến họ có nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường loại 2 cao hơn.

Sự hình thành Amyloid fibril liên quan đến bệnh

Hiểu về sự hình thành amyloid fibrils là một lĩnh vực chính của nghiên cứu về sức khỏe. Sự hình thành của fibrils được tin là còn thuộc một phạm vi trộng của những căn bệnh nguy hiểm như Alzheimer, Parkinson cũng như tiểu đường dạng hai.

Giáo sư Radford cho biết thêm: “Các kết quả này cũng rất thú vị vì chúng mở ra cánh cửa cho việc sử dụng những cách tiếp cận tương tự để hiểu các bệnh khác liên quan đến amyloid, một lượng lớn các bệnh mà hiện nay vẫn còn thiếu vắng các biện pháp điều trị”.

Nhân Nguyên tổng hợp

Nguồn: https://medicalxpress.com/news/2022-02-unravelling-mysteries-diabetes.html

https://scitechdaily.com/scientists-are-unraveling-the-mysteries-around-type-2-diabetes/

———————————————————-

1. https://www.nature.com/articles/s41467-022-28660-7

 

Tác giả