Nhóm nghiên cứu vaccine Covid-19 tại Đại học Oxford (Vương quốc Anh) tiếp tục công bố số liệu đầy đủ về hiệu quả bảo vệ của vaccine Covid-19 ChAdOx1 nCoV-19 (AZD1222) sau khi thu thập đầy đủ kết quả thử nghiệm giai đoạn III tại Anh, Brazil và Nam Phi.
Các dữ liệu này cung cấp đầy đủ hơn về hiệu quả của vaccine này cho thấy vaccine hiệu quả lên tới 76% chỉ với một liều tiêm đầu tiên, và tác dụng được duy trì sau khi tiêm từ 22 đến 90 ngày. Một kết quả quan trọng khác cũng được ghi nhận là với một liều tiêm đầu tiên, vaccine sẽ giúp giảm sự lây lan của virus tới 67%. Việt Nam cũng vừa phê duyệt việc sử dụng vaccine này trong nước, trong khi Bộ Y tế Việt Nam cũng chính thức đặt mua 30 triệu liều vaccine này từ nhà sản xuất dược phẩm AstraZeneca của Anh.
Vào cuối tháng 11/2020, nhóm phát triển vaccine ChAdOx1 nCoV-19 (AZD1222) của Đại học Oxford (Vương quốc Anh) đã công bố kết quả sơ bộ việc thử nghiệm vaccine (giai đoạn III) cho thấy vaccine này có hiệu quả bảo vệ từ 62-90%. Những kết quả ban đầu cũng cho thấy vaccine này giúp hạn chế sự lây lan virus và bảo vệ những người bị nhiễm virus khỏi các triệu chứng nặng của Covid-19. Vương quốc Anh là nước đầu tiên phê duyệt sử dụng vaccine này, và đã đưa vaccine này vào chương trình tiêm chủng Covid-19 diện rộng vì những ưu thế của vaccine giúp cho việc dễ dàng triển khai trên diện rộng 1. Sau Anh, hàng loạt nước cũng đã phê duyệt vaccine này để bắt đầu chương trình tiêm chủng (Brazil, Liên minh Châu Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc,..). Dù đã được phê duyệt sử dụng, các nhà nghiên cứu vẫn tiếp tục việc thử nghiệm tại Anh, Brazil và Nam Phi đề tìm hiểu chi tiết hơn về hiệu quả của vaccine này. Đây là một vaccine được thiết kế theo công nghệ vector virus, dùng đoạn mã đặc trưng của Covid-19 đưa vào trong một virus đã vô hiệu hóa gây ra cảm lạnh ở tinh tinh để giúp cơ thể tạo ra kháng thể chống lại Covid-19.
Trong báo cáo vừa nộp lên tạp chí Lancet 2, nhóm Oxford đã thông báo những kết quả chi tiết hơn cho thấy vaccine này có hiệu quả vượt trội. Theo báo cáo này, với một liều tiêm, hiệu quả bảo vệ sẽ đạt tới 76% sau 22 ngày tiêm vaccine, và tác dụng này được duy trì tới 90 ngày. Liều tiêm thứ hai, được dùng sau 12 tuần sẽ giúp hiệu quả bảo vệ tăng lên tới 82,4%. Một câu hỏi mà các nhà nghiên cứu luôn băn khoăn rằng vaccine có giúp ngăn chặn được sự lây truyền virus hay không, thì kết quả trong báo cáo này đã có câu trả lời. Cụ thể, chỉ cần một liều tiêm, vaccine này sẽ giúp giảm sự lây lan virus tới 67%. Nhóm Oxford vẫn khuyến cáo các cơ quan y tế tiêm đầy đủ 2 liều tiêm cho người dân trong thời gian 3-12 tuần.
Có thể nói rằng đây là những kết quả mới rất quan trọng chứng minh hiệu quả của vaccine Oxford/AstraZeneca cho hi vọng sớm ngăn chặn đại dịch trên toàn thế giới. Vaccine này đã được Chính phủ Việt Nam đặt mua từ AstraZeneca với số lượng 30 triệu liều. Việc vaccine này chỉ cần môi trường bảo quản 2-8oC sẽ rất thuận tiện cho việc triển khai tiêm chủng diện rộng ở ngay cả các nước như Việt Nam.
———
1. Tính đến ngày 3/2/2021, đã có hơn 10 triệu người Anh được tiêm chủng vaccine Covid-19 (một liều tiêm) và gần 500 ngàn người Anh đã tiêm đầy đủ 2 liều (https://coronavirus.data.gov.uk/)
2. Xem bài báo nộp trên Lancet được mở: https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=3777268
