Xác suất có lẽ không tồn tại
Toàn bộ ngành thống kê và hầu hết các ngành khoa học đều phụ thuộc vào xác suất – một thành tựu kinh ngạc, khi xét tới việc không ai biết chắc nó là gì.
Những miền đất và những cây cầu
Thế giới khoa học có thể được hình dung bao gồm những miền đất rất đa dạng, có những miền đất rất gần gũi nhau, cũng có những miền đất xa nhau vời vợi. Những nghiên cứu khoa học lúc mở rộng hay sáng tạo ra những vùng đất mới,…
Toán học trong dự báo thời tiết
Khí quyển của chúng ta, một cách cơ bản nhất, chính là một hệ khí động lực mà sự tiến triển của nó được mô tả bởi hệ các phương trình chuyển động chất lỏng Navier-Stokes cùng với các phương trình trạng thái và bảo toàn, goi tắt là hệ…
Toán học trong khoa học máy tính và khoa học về sự sống
Một cách tương đối có thể xem có ba loại toán có đặc điểm và động lực phát triển khác nhau. Một là toán học thuần túy được nghiên cứu với động lực phát triển nội tại của toán học. Toán học thuần túy phát triển nhanh và sâu theo…
Toán học hiện đại nhìn qua các Giải thưởng Fields
Nhân sự kiện Ngô Bảo Châu, tôi muốn điểm lại sơ lược những thành tựu của các nhà toán học đã được giải thưởng Fields. Mỗi người trong họ đã dựng một cột mốc trên chặng đường phát triển của toán học hiện đại, và ta có thể nhìn lịch…
Những thập kỷ khó quên của vật lý lý thuyết Nhật Bản
Giai đoạn 1935 – 1955, một số nhà khoa học Nhật Bản đã dành tâm sức cho những câu hỏi hóc búa của vật lý lý thuyết. Họ dạy nhau về cơ học lượng tử, xây dựng lý thuyết điện từ lượng tử, công nhận sự tồn tại của hạt…
Chuyện Thầy ThíchHoctoan
Người ta sợ nhau về quyền lực, thèm nhau về của cải, ghen nhau vì may mắn… Cũng may người ta phải phục nhau về trí tuệ. Nhưng người ta thực sự cảm động về sự rộng lòng.
Viện Toán là một trong những viện khoa học thành công nhất ở Việt Nam
Nhân sự kiện GS Ngô Bảo Châu nhận giải Fields, trên công luận xuất hiện những ý kiến khác nhau đánh giá trình độ toán học của Việt Nam, trong đó có ý kiến cho rằng căn cứ vào số công bố quốc tế thì từ 1950 đến nay, toán…
Giáo sư đa năng và những rủi ro về uy tín
Shirley Ann Jackson, nhà vật lý lý thuyết, Hiệu trưởng của Học viện Bách khoa Rensselaer tại New York, tham gia vào ban điều hành của FedEx từ năm 1999, Steven B. Sample, kỹ sư điện và nguyên là hiệu trưởng của trường Đại học Nam California tham gia vào…
Khoa học và văn hóa
Ngày nay, nhiều nghiên cứu triết học về khoa học đã cho thấy khoa học giữ một vị trí trọng yếu trong văn hóa hiểu theo nghĩa rộng: chính ở trong khoa học mà bản chất văn hóa duy lý của con người được thể hiện ra. Vì vậy việc…
Du hành qua không gian và thời gian
Khoảng cách trung bình từ các ngôi sao tới chúng ta là rất lớn, từ vài năm đến vài chục năm ánh sáng (một năm ánh sáng bằng khoảng 10 nghìn tỉ km). Ví dụ là sao Beta Andromedae, nằm cách chúng ta khoảng bảy mươi lăm năm ánh sáng.…
