Giải thưởng Đột phá khoa học 2014

Giải Đột phá về vật lý cơ bản được trao cho Michael B. Green ở ĐH Cambridge (Anh Quốc), và John H. Schwarz ở Học viện Công nghệ California (Mỹ), vì đã mở ra triển vọng mới trong nghiên cứu lực hút lượng tử và lý thuyết về sự thống nhất các loại lực. Hai nhà khoa học này sẽ chia nhau số tiền 3 triệu USD.

Giải Đột phá về các khoa học sự sống được trao cho sáu nhà khoa học dưới đây, mỗi người 3 triệu USD, nhằm vinh danh những thành tựu tuyệt vời của họ trong nghiên cứu điều trị các loại bệnh nan y và kéo dài tuổi thọ con người:

•  James Allison, bác sĩ, tiến sĩ, giáo sư ở Trung tâm Ung thư Anderson (Mỹ)

•  Mahlon DeLong giáo sư ĐH Emory University (Mỹ)

•    Michael Hall , giáo sư ĐH Basel, Thụy Sĩ (quốc tịch Mỹ/Thụy Sĩ)

•  Robert Langer, giáo sư Viện David H. Koch thuộc Học viện Công nghệ Massachusetts (Mỹ)

•  Richard Lifton giáo sư Viện Y khoa Howard Hughes thuộc ĐH Yale (Mỹ)

•  Alexander Varshavsky giáo sư Học viện Công nghệ California (Mỹ gốc Nga)

Các lĩnh vực họ nghiên cứu liên quan tới tế bào T, bệnh Parkinson, bệnh cao huyết áp, kiểm soát sự sinh trưởng của tế bào, hệ thống kiểm soát sự thoát thải từ thuốc (drug-release), sự suy thoái của protein trong tế bào v.v…

Nghi lễ trao giải nói trên do Kevin Spacey, ngôi sao Hollywood chủ nhân giải Oscar, chủ trì, được tổ chức cực kỳ trọng thể với sự cộng tác của tạp chí Vanity Fair. Nữ danh ca Lana Del Ray biểu diễn tại chỗ. Hơn 200 người, kể cả các nhà tài trợ giải cùng một số nhân vật nổi tiếng đã tới dự. Ngày 27/1/2014, kênh Discovery sẽ phát tường thuật buổi lễ này.

Vào cuối buổi lễ, Mark Zuckerberg và Yuri Milner tuyên bố sáng lập Giải Đột phá về Toán học trị giá 3 triệu USD. Đây là một tin mừng cho các nhà toán học thế giới, vì giải Nobel không dành chỗ cho họ.

Người nhận giải thưởng được lựa chọn bởi các Ủy ban Tuyển chọn với thành phần là những vị từng nhận giải này năm trước. Như vậy các chủ nhân giải 2014 sẽ là thành viên Ủy ban Tuyển chọn cho năm 2015.

Quỹ Giải thưởng Đột phá được sáng lập bởi Arthur Levinson, Chủ tịch Công ty Genentech, cùng các nhà tài trợ gồm ba cặp vợ chồng doanh nhân:

– Sergey Brin (đồng sáng lập Google) và vợ là Anne Wojcicki (sáng lập công ty 23andMe),

– Mark Zuckerberg (sáng lập Facebook) và vợ là Priscilla Chan.

– Yuri và Julia Milner (tỷ phú kinh doanh Internet, nhà đầu tư mạo hiểm người Nga)

Ngày 20/2/2013, họ đã tổ chức lễ công bố sự ra đời Quỹ Giải thưởng Đột phá với tiền thưởng cho mỗi giải là 3 triệu USD, là giải thưởng lớn nhất về khoa học cho tới nay, dùng để tặng các nhà khoa học đã có nghiên cứu đột phá về điều trị bệnh tật và kéo dài tuổi thọ con người. Giải được trao hằng năm, bắt đầu từ năm 2013. Vì mức thưởng cao hơn giải Nobel (1,27 triệu USD) nên giải này còn được gọi là giải Nobel “sang trọng”.

Cũng trong buổi lễ đó, Giải Đột phá khoa học sự sống năm 2013 được trao cho 11 nhà khoa học.

Giải Đột phá khác với giải Nobel ở chỗ áp dụng cơ chế tuyển chọn công khai. Bất cứ ai cũng có thể sử dụng mạng Internet để đề cử ứng viên cho giải thưởng. Ứng viên không bị hạn chế về tuổi tác. Ngoài ra, cũng không có hạn chế về số lượng ứng viên cũng như số lần được tặng giải.

Nguyễn Hải Hoành tổng thuật