Nuôi cá và trồng lúa trên cùng một cánh đồng, thu nhập gấp đôi

Một nghiên cứu cho biết kĩ thuật canh tác truyền thống là trồng lúa và nuôi cá cạnh nhau, có thể giúp những người nông dân nhỏ lẻ tăng thu nhập và giảm tác động đến môi trường.

Nghiên cứu kéo dài 6 năm được tiến hành ở Trung Quốc này cho thấy, khi cá được đưa vào nuôi trong những cánh đồng lúa nước thì người nông dân vẫn có thể trồng một lượng ngũ cốc tương đương như trong biện pháp độc canh lúa truyền thống, nhưng lượng thuốc trừ sâu giảm 2/3 và lượng phân bón giảm 1/4.

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Proceedings of the National Academy of Science trong tháng 11 cho thấy nuôi trồng lúa – cá cùng lúc có thể làm giảm tác động của các hóa chất nông nghiệp tới môi trường và giúp việc trồng lúa có lợi hơn.

“Ở những khu vực mà đất và nước bị giới hạn cho việc phát triển cả sản xuất lúa và cá, thì rất nên tiến hành RF (vừa nuôi cá vừa trồng lúa)” – bà Xin Chen, tác giả chính của nghiên cứu này, đồng thời là giảng viên tại Đại học Zhejiang, Trung Quốc chia sẻ với tờ SciDev.net. Bà cho biết thêm rằng kĩ thuật này nên được kết hợp với những kĩ thuật hiện đại như thủy lợi và sử dụng máy móc.

Cá được sử dụng trong nghiên cứu này là loài cá chép bản địa – được xem là một món ăn, vì thế người nông dân có thể bán chúng. Họ cũng có thể tiết kiệm được rất nhiều chi phí phân bón và thuốc trừ sâu – thường chiếm khoảng 60-70% tổng chi phí sản xuất lúa gạo.

Nuôi cá trên cánh đồng làm giảm đáng kể nguy cơ bệnh đạo ôn cháy lá, giảm lượng cỏ dại cũng như các sâu bệnh gây hại như rầy nâu. Loại côn trùng xâm lấn này có khả năng tàn phá toàn bộ cánh đồng lúa. Một ổ dịch ở Thái Lan vào năm ngoái đã phá hủy 4% vụ mùa của nước này.

Bằng cách điều chỉnh lượng ni-tơ trong hệ sinh thái, quy trình này cũng giảm thiểu nhu cầu sử dụng phân bón.

Cây lúa cho bóng mát, giúp giữ cho nước luôn mát mẻ và cho phép cá có thể hoạt động trong những tháng nóng nhất của năm. Những côn trùng bị thu hút bởi cây lúa cũng là một nguồn thức ăn cho cá.

Ông Zainul Abedin, một chuyên gia về các hệ thống canh tác của Viện nghiên cứu Lúa gạo quốc tế ở Philippines cho hay: “Đây là một công cụ cực kì hữu ích cho việc giảm đói nghèo và an ninh lương thực – một biện pháp có thể được sử dụng ở những vùng nhiệt đới”.

Phương pháp này có thể tạo ra gấp đôi thu nhập so với việc chỉ trồng lúa, nhờ nghiên cứu mới giúp cải tiến kĩ thuật canh tác đã tồn tại từ hàng ngàn năm nay – ông nói thêm. Những phát hiện giúp cho thấy rõ cách thức hệ thống này hoạt động, từ đó có thể cải tiến nó.

Ông Paul Kiepe – đại diện Đông và Nam Phi của Trung tâm Lúa gạo châu Phi phát biểu với SciDev.Net rằng: “Vì sản lượng đánh bắt cá đang trở nên ít hơn, nên phương pháp này sẽ ngày càng quan trọng trong việc đảm bảo rằng ngành sản xuất thực phẩm sẽ cung cấp cho con người đủ protein”.

Tuy nhiên, ông Kiepe nhấn mạnh rằng nhiều nông dân không có những công cụ và kiến thức phù hợp để thực hiện hệ thống này một cách hiệu quả.

Nguyễn Thảo dịch từ
http://www.nature.com/news/fish-and-rice-flourish-together-in-paddies-1.9390 

Tác giả