Tàu đệm từ Nhật lập kỷ lục vận tốc

Thông báo của Công ty Đường sắt Trung ương Nhật Bản (Central Japan Railway Co., JR Central) cho biết: Ngày 16/4 vừa qua, một đoàn tàu đệm từ của công ty khi thử chạy có chở khách trên đoạn đường thí nghiệm đã đạt vận tốc 590 km/h, phá kỷ lục thế giới 581 km/h do chính đoàn tàu này lập năm 2003.  

Đoàn tàu đệm từ gồm bảy toa chạy thử trên đoạn đường sắt ở huyện Yamanashi, trên tàu chở 29 cán bộ kỹ thuật, trong quá trình chạy đã giữ được vận tốc tối đa trong thời gian 19 giây.

Chưa đầy một tuần sau, ngày 21/4, tàu ðệm từ bảy toa nói trên lại tiếp tục chạy thử và đạt vận tốc kỷ lục mới là 603 km/h – tức nhanh hơn vận tốc của một số máy bay thương mại – và duy trì được vận tốc đó trong gần 11 giây. Khi chạy, ðoàn tàu được nâng lên cách mặt đường 10 cm.

Hiện nay JR Central đang gấp rút chuẩn bị để từ năm 2027 bắt đầu vận hành tàu đệm từ chở khách trên tuyến đường sắt dài 286 km nối Tokyo với Nagoya. Chi phí xây dựng tuyến đường này lên tới 5.520 tỷ Yen (47 tỷ USD); phí tổn cao chủ yếu là do 80% chiều dài tuyến đường phải đi trong hầm. Hai kỷ lục kể trên đều đạt được trong quá trình chuẩn bị này. Khi tuyến đường hoàn thành, các đoàn tàu sẽ chạy với vận tốc tối đa 505 km/h trong thời gian 40 phút, so với 95 phút đi tàu cao tốc chạy điện hiện nay.

JR Central cũng hy vọng nãm 2045 sẽ chạy tàu đệm từ trên tuyến Tokyo-Osaka với thời gian chỉ còn 1 giờ và 7 phút, bớt được nửa thời gian so với tàu cao tốc Shinkansen hiện nay.

Tàu đệm từ (Maglev trains) dựa trên công nghệ nâng-nổi (levitation technology), sử dụng lực từ trường nâng đoàn tàu lên cách mặt đường ray một cự ly nhỏ (1-10 cm), và di chuyển tàu chạy trên tuyến đường dẫn hướng (guideway track). Do không có ma sát với mặt đường nên tàu có thể chạy rất nhanh và êm. Nước Đức đi đầu thế giới về nghiên cứu tàu đệm từ nhưng chưa đưa vào khai thác. Trung Quốc đã nhập từ Đức một tàu đệm từ năm toa và khai thác từ tháng 1/2003 tới nay trên đoạn đường đôi trên cao dài 33 km nối thành phố Thượng Hải với sân bay Phố Đông. Đoàn tàu này chở được 240 khách, vận tốc tối đa từng đạt 430 km/h, hành trình tám phút (đi taxi mất 30 phút), giá vé 50 NDT (8 USD). Đây là tàu đệm từ đầu tiên và duy nhất đã khai thác trên thế giới. Tuy nhiên, tuyến đường này đang bị lỗ (đầu tư 480 triệu USD) và bị dư luận Trung Quốc lên án vì bức xạ điện từ và tiếng ồn lớn ảnh hưởng tới sức khỏe dân hai bên đường.

Hiện Mỹ đang thi công một tuyến đường sắt cao tốc nối San Francisco với Los Angeles và dự kiến bắt đầu khai thác chạy tàu với vận tốc 320 km/h từ năm 2029. JR Central hy vọng sẽ xuất khẩu được công nghệ tàu đệm từ của mình cho tuyến đường này.

N.H tổng hợp