Bayreuth là nạn nhân tiếp theo của đại dịch corona

Festival Bayreuth, một trụ cột của nền văn hóa Đức, đã bị hủy bỏ do đại dịch corona.

Đây là điều không ai chờ đợi, dù đây không phải lần đầu tiên festival nổi tiếng này đã buộc phải hoãn lại. Thông tin do ban tổ chức Festival Bayreuth xác nhận: sự kiện âm nhạc vẫn được khai mạc vào ngày 25/7 và kết thúc vào cuối tháng 8 hàng năm như truyền thống, sẽ không được diễn ra trong năm 2020. “Dĩ nhiên chúng tôi đều rất buồn. Chúng tôi đã háo hức mong chờ một cách đặc biệt phiên bản mới dàn dựng của Ring des Nibelungen,” giám đốc festival Katharina Wagner nói. “Nhưng tôi tin rằng mọi người hiểu, trong tình trạng hiện thời thì một quyết định được đưa ra là để bảo vệ sức khỏe mọi người”.

Festival Bayreuth là một sự kiện văn hoa tinh thần hàng năm thu hút nhiều người nổi tiếng của Đức và thế giới, với cơ hội thấy thủ tướng Đức Angela Merkel khoác váy dạ hội ở lễ khai mạc liên hoan. 

Với những người yêu opera, đây còn hơn cả một festival: việc hướng đến Đồi Xanh ở Bayreuth của xứ Bavaria là một cuộc hành hương thật sự. Đây là một trong những sự kiện văn hóa quan trọng bậc nhất châu Âu, đặc biệt khi nơi này có dàn dựng mới của trọn bộ opera Ring des Nibelungen, như trường hợp của năm nay.

Chúng ta hãy cùng nhìn lại quá khứ để xem sự kiện âm nhạc với bao quát toàn bộ tác phẩm của nhà soạn nhạc Richard Wagner từng bị hủy bỏ như thế nào.

Những lần hủy bỏ phản ánh lịch sử Đức

Một bức vẽ năm 1897 miêu tả một kỳ festival tại Đồi Xanh

Festival Bayreuth đã chứng kiến nhiều khủng hoảng. Richard Wagner lập một dự án tổ chức một festival đầy táo bạo gồm toàn tác phẩm của mình, rút cục đã thua lỗ ngay lần đầu tổ chức, năm 1876, và chỉ có thể được tái tổ chức vào năm 1882. Điều không may này đã tái diễn nhiều lần trong lịch sử tồn tại của nó: festival đã bị hủy bỏ 16 lần, kể từ năm 1882 đến năm 1944, bởi hai cuộc chiến tranh thế giới và thời kỳ Đại suy thoái vào những năm 1930.

Tiếp theo Chiến tranh thế giới thứ hai, festival từng bị hoãn trong sáu năm, trong một nỗ lực xóa bỏ tàn dư liên kết của những nhà tổ chức với Đức Quốc xã. Giám đốc của festival trong suốt thời kỳ Đế chế ba là Winifred Wagner – vợ của con trai nhà soạn nhạc Richard Wagner – là một người bạn và người ủng hộ Adolf Hitler.

Vào năm 1951, “Bayreuth mới” xuất hiện như con phượng hoàng hồi sinh từ đống tro tàn và đóng vai trò chỉ dẫn cho một kỷ nguyên hiện đại định hình hình ảnh văn hóa Đức năm này qua năm khác, cho đến ngày nay.

Không chấp nhận phiên bản rút gọn

Chỉ hai tuần trước, việc hủy bỏ sự kiện âm nhạc mùa hè dường như không thể tưởng tượng nổi. Kể từ đó “chúng tôi đã thảo luận tất cả ý tưởng tổ chức”, trong đó có cả việc tổ chức một phiên bản nhỏ gọn hơn cho festival này, giám đốc liên hoan Katharina Wagner nói.

Khán phòng không phù hợp với những quy định mới

Nhưng rút cục, một quyết định hủy bỏ hoàn toàn festival là ý tưởng duy nhất được chấp nhận: trong suốt festival, những khán giả nhiều tuổi nhất trong nhà hát nổi tiếng 1.974 chỗ ngồi nhỏ sẽ phải ngồi nhiều giờ trong một nơi không có điều hòa nhiệt độ và lối đi.

Bảo vệ các nghệ sĩ tham gia biểu diễn cũng là một điều không thể khác. Sân khấu có thể cho phép các nghệ sĩ giữ khoảng cách hai mét theo quy định về không gian sân khấu nhưng trong hố nhạc phía dưới, nhạc trưởng và nhạc công ngồi sát cạnh nhau trong không gian chật hẹp mà họ vẫn hài hước gọi là “hộp cá sardine”. Trong hố nhạc nóng và ít không khí này, các nhạc công thường mặc đồ ngắn mùa hè thay vì trang phục truyền thống của dàn nhạc.

Trong suốt khủng hoảng coronavirus, những đặc điểm đáng yêu của festival Bayreuth đều dẫn đến những nguy cơ lây nhiễm ở mức cao.

Hoãn Ring bộ mới đến năm 2022

Một buổi tập “Das Rheingold” tại Festival Bayreuth.

Tại Festival Beyreuth, Ring des Nibelungen, bộ tác phẩm trung tâm gồm bốn vở opera của Richard Wagner, luôn là điểm nhấn. Vì một dàn dựng mới chỉ xảy ra khoảng sáu đến 10 năm một lần nên phiên bản dàn dựng năm 2020 có thể là phiên bản mới thứ 15 trong lịch sử festival.

Dàn dựng mới này luôn luôn được chờ đợi bởi năm nay có có hai gương mặt mới: đạo diễn Áo Valentin Schwarz 31 tuổi và nhạc trưởng Phần Lan Pietari Inkinen 39 tuổi. Các buổi tập luyện đã được ấn định bắt đầu từ ngày 1/4/2020.

Giờ thì cả hai nghệ sĩ đều chờ ít nhất hai năm nữa cho lần ra mắt Đồi Xanh: The Ring đã hoãn đến năm 2022.

Việc thiết lập phiên bản mới vào năm 2021 là không thể, Katharina Wagner giải thích. Nguyên nhân là các nghệ sĩ đã sẵn sàng cho các thỏa thuận khác vào mùa xuân năm đó, và có thể là không sẵn sàng cho số lượng lớn những buổi tập luyện.

Do đó, chương trình sang năm chỉ là diễn lại những phiên bản dàn dựng cũ của các vở opera Wagner cũng như một dàn dựng mới của The Flying Dutchman (Người Hà Lan bay) khi đại dịch coronavirus đã qua.

Bộ phận truyền thông của festival cho biết, những hậu quả tài chính của việc hủy bỏ festival vẫn chữa được ước tính hết. Với thành phố Bayreuth, nơi có nhiều khách sạn đắt đỏ sẵn sàng đón người hâm mộ Wagner trong nhiều tuần mùa hè hàng năm thì có lẽ là một cú sốc tài chính nặng.

Tô Vân dịch

Nguồn: https://www.dw.com/en/wagner-music-festival-canceled-over-coronavirus-concerns/a-52982683